mała czarna
  • biali i czarni
    25.01.2010
    25.01.2010
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości dotyczące pisowni określeń ras ludzkich czarni i biali. Czy w kontekście badań psychologicznych z udziałem populacji osób rasy czarnej i białej powinniśmy zapisywać nazwy tych grup wielką literą, np. „Jeżeli wyniki Białych są średnio o 15 punktów wyższe niż rezultaty Czarnych…”? W książkach naukowych spotkałam się z niekonsekwencją w tym zakresie. Bardzo proszę o odpowiedź, z góry za nią dziękuję i życzę Państwu miłego dnia,
    Anna
  • Kiedy Talebowskie, a kiedy talebowskie

    25.07.2022
    25.07.2022

    Pytanie, które mnie niezwykle nurtuje:

    w zdaniu „Przyszłość jest nieprzewidywalna, Talebowskie 'czarne łabędzie' czyhają za każdym zakrętem” – zastanawiam się czy „Talebowskie” powinno być pisane dużą literą czy małą? Wydaje mi się, że można to potraktować jako synonim dzierżawczy.

  • Tekst piosenki

    29.11.2023
    29.11.2023

    Czterech małych Murzynków poszło do lasu po mech

    czy

    Cztery małe murzynki poszły do lasu po mech.

    To znana śpiewajka ale czy prawidłowa?

  • kruczoczarny
    5.03.2011
    5.03.2011
    Dzień dobry!
    Czy słowo kruczoczarne (i inne tego typu) miało kiedykolwiek pisownię rozłączną? Jeśli tak, to kiedy? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie!
  • jagoda czy borówka?

    29.11.2006
    29.11.2006

    Witam serdecznie.

    Chciałam zapytać, jak właściwie nazywa się owoc leśny, który rośnie na małych krzewinkach i ma ciemnoniebieski kolor. Ja mówię na to jagoda (jestem z Dolnego Śląska), lecz moja koleżanka, która pochodzi z rzeszowszczyzny, mówi borówka. Która forma jest poprawna? Czy któraś z nich to regionalizm lub nazwa potoczna?

    Będę wdzięczna za odpowiedź,

    z poważaniem,

    Natalia Stochmal

  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • Beatlesi, beatlesi, bitelsi
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Chciałabym spytać o spolszczoną nazwę członka zespołu The Beatles, czyli formę „bitels”. Przyznam, że mnie ona razi; robiłam także miniwywiad wśród znajomych i nikomu się nie podobała. Czy można stosować angielską pisownię, choć nie podaje jej słownik?
  • gra w Piotrusia
    4.10.2005
    4.10.2005
    Jest taka gra w karty dla dzieci, która nazywa się – no właśnie, Piotruś czy piotruś? Jak należy to pisać? Rysunek na karcie bez pary pierwotnie przedstawiał Czarnego Piotrusia i wtedy wszystko było jasne. Od tej pory powstało jednak mnóstwo talii, które z postacią Piotrusia nie mają już nic wspólnego. Czy można więc uznać, że nazwa tej gry stała się rzeczownikiem pospolitym, jak monopol czy warcaby?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Wielka litera – Hiperborej
    15.11.2017
    15.11.2017
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz Hiperborej powinien być pisany wielką literą? Wydaje się, że tak. Tak go notuje Doroszewski. W WSO jest tylko Hiperborejczyk. Ale z kolei w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/samojedz;7152.html mamy hiperboreja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Apelatywizacja

    16.07.2021
    16.07.2021

    Borykam się z następującym problemem: "Mercedes" to nazwa własna, natomiast słowo „samochód” to nazwa pospolita. Czy tłumacząc "Mercedes" na języki obce jako „samochód” (czyli zastępując nazwę własną nazwą pospolitą jako "car") doszłoby trwale do apelatywizacji?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego